ΛΕΡΝΑΙΑ ΥΔΡΑ

Για να σκοτώσεις ένα τέρας με πολλά κεφάλια, χρειάζεται ένα χτύπημα στην καρδιά.

Είναι ο δεύτερος άθλος του Ηρακλή. Τέρας με ερπετοειδή μορφή που ζούσε στο Άργος, στο έλος της Λέρνης, εξ’ ού και το όνομα. Είχε τεράστιο σώμα, εννέα κεφάλια (οκτώ θνητά που διπλασιαζότανε κάθε φορά που κοβότανε και ένα αθάνατο), ήταν θηλυκό, είχε δηλητηριώδη ανάσα και τρεφότανε με τα άγρια και ήμερα ζώα της περιοχής. Ενίοτε και τους κατοίκους.

Το όνομά της προέρχεται από τη λέξη ύδωρ (νερό) και είναι μια μάλλον εύκολη λύση για να ονοματίσεις ένα πλάσμα που ζει κοντά ή και μέσα στο νερό. Σε αντιστοιχία θα λέγαμε ότι η Ύδρα συμπεριφερόταν σαν ιπποπόταμος. Σαρκοφάγος ιπποπόταμος.

Ο Ηρακλής τη σκότωσε με τη βοήθεια του ανηψιού του Ιόλαου, που έκαιγε κάθε κομμένο κεφάλι ώστε να μη διπλασιαστεί. Όσο για το τελευταίο και αθάνατο, ο Ηρακλής το έθαψε κάτω από έναν μεγάλο βράχο, να στριφογυρίζει αιώνια τα μάτια του. Μετά, έσχισε το τεράστιο σώμα της, βούτηξε τα βέλη του στη δηλητηριώδη χολή της και δημιούργησε το πρώτο βιοχημικό όπλο στην Ευρώπη.

Ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι το επίθετο που συνοδεύει το όνομά της. Γιατί Λερναία και όχι σκέτη Ύδρα. Για τον ίδιο λόγο που έχουμε το Λέοντα της Νεμέας και τον Ερυμάνθιο κάπρο. Υπήρχαν πολλά παρόμοια πλάσματα και ο ακροατής έπρεπε να ξέρει ποιο σκότωσε ο ημίθεος.

Η Ύδρα ταιριάζει σε ένα μοτίβο που συναντάμε σε πολλές ιστορίες και σε πολλούς λαούς. Αυτό του «δράκου» (από το ρήμα δέρκομαι που σημαίνει βλέπω/παρατηρώ) που ελέγχει την πηγή νερού, άρα το μέσο επιβίωσης μιας περιοχής και σκοτώνεται από έναν εκλεκτό ήρωα. Με πλέον γνωστό παγκοσμίως τον Άγιο Γεώργιο, το αρχέτυπο του Ιππότη. Ίσως λοιπόν όλες αυτές οι ιστορίες περιγράφουν υπαρκτά τεράστια πλάσματα. Που κατοικούσανε σε λίμνες και ποτάμια διότι εκεί το κυνήγι είναι πιο εύκολο. Και τρομοκρατούσανε τους ιθαγενείς που το μεγαλύτερο πλάσμα που είχανε δει μέχρι τότε ήταν η αγελάδα.

Ακόμη και η περιοχή που δραστηριοποιείται δεν είναι τυχαία. Το Άργος κατοικείται ασταμάτητα τα τελευταία 5.000 χρόνια.  Είναι τόσο παλιά πόλη που δεν είχε θεό για προστάτη αλλά θεά, την Ήρα. Σημάδι μητριαρχίας. Ίσως αυτή η ιστορία είναι κατάλοιπο μιας παλαιότερης εποχής όπου τέρατα σαν την MEGALANIA PRISCA, περπατούσανε στη γη μαζί με τους ανθρώπους.

Τα κεφάλια που αναγεννούνται, μπορεί να είναι μια λογοτεχνική απόδοση της ικανότητας των ερπετών να αναγεννούν διάφορα κομμένα μέλη τους. Η θανατηφόρα ανάσα, το δηλητηριώδες δάγκωμα που σαύρες όπως οι Δράκοι του Κομόντο, χρησιμοποιούν ως όπλο. Όσο για το αθάνατο κεφάλι, απλή ποιητική αδεία.  

Μια πιο «ορθολογική» απόδοση της ιστορίας, είναι η περιγραφή ενός γεωλογικού φαινομένου, σε συνδυασμό με ανθρώπινη παρέμβαση. Η περιγραφή της Ύδρας ως τέρατος που ερήμωνε τον τόπο με τη φαρμακερή της ανάσα, είναι μια έμμεση αναφορά στις αναθυμιάσεις των ελών της περιοχής. Τα πολλά κεφάλια είναι τα πολλά ρυάκια που δημιουργούσανε το βάλτο και αν έκλεινες το ένα, εμφανιζόταν ένα άλλο. Το αθάνατο κεφάλι είναι η κεντρική πηγή, που μοιάζει σα να μην πεθαίνει (στερεύει) ποτέ. Το κάψιμο των κεφαλιών είναι το κάψιμο της χλωρίδας, πανάρχαια τακτική που βοηθά στην αποξήρανση βάλτων. Το σκάψιμο για το θάψιμο της αθάνατης κεφαλής είναι η διάνοιξη τάφρου ή καταβόθρας, για την αποστράγγιση του νερού.  

Εναλλακτικά η ερμηνεία του μύθου λέει ότι τα εννέα κεφάλια ήταν πηγές μέσα στο κάμπο που ξεραινόταν το καλοκαίρι και φουσκώνανε το χειμώνα παρασέρνοντας ανθρώπους και ζώα. Ο Ηρακλής εφαρμόζοντας τις γνώσεις υδραυλικής που κατείχε (τις χρησιμοποίησε και στον άθλο με τον κόπρο του Αυγεία), κατεύθυνε όλα τα νερά σε μια κεντρική παροχή με σταθερή ροή ή αλλιώς ένα «αθάνατο κεφάλι».

Μάθε τέχνη κι άστηνε δηλαδή.